Europese Unie
Amerikaans Hooggerechtshof verklaart EU en haar lidstaten niet ontvankelijk in grote witwaszaak
In de jaren ’90 smokkelden Colombiaanse en Russische trafficanten drugs naar Europa. Met de opbrengst kochten ze via tussenpersonen grote hoeveelheden sigaretten van het Amerikaanse bedrijf RJR Nabisco. Ze importeerden die vervolgens in Europa. Je zou verwachten dat de Europese Unie en haar lidstaten RJR voor dit witwassen van criminele opbrengsten in Europa zouden vervolgen. Begin 2000 stond het Europees strafrecht echter in zijn kinderschoenen. Centrale afdwinging bestond niet en de coördinatie van strafvervolgingen in Europa liet ernstig te wensen over. Om toch tot een vorm van centrale vervolging van RJR te komen vonden de EU (de Europese Gemeenschap indertijd) en haar lidstaten er niets beters op dan in 2000 als eisers op te treden in een procedure in de Verenigde Staten op basis van de RICO Act (Racketeer Influenced and Corrupt Organizations Act). Die wet was in 1970 aangenomen om de maffia aan te pakken. Hij geeft niet enkel een mandaat aan Amerikaanse autoriteiten om een strafprocedure tegen ‘racketeers’ zoals RJR te starten, maar staat slachtoffers van de activiteiten van racketeers ook toe een civiele claim in te dienen bij Amerikaanse rechtbanken. Een dergelijke procedure is overigens erg aantrekkelijk, aangezien de eiser een drievoudige ‘punitieve’ schadevergoeding kan verkrijgen (treble damages). De EU en haar lidstaten voerden aan dat zij schade hadden geleden door de activiteiten van RJR, met name zouden hun nationale sigarettenindustrieën en de Europese financiële instellingen benadeeld zijn, zouden belastinginkomsten misgelopen zijn door zwarte-marktverkoop van sigaretten, en zouden Europese munten instabiel geworden zijn.
Samenwerking binnen het Rijk op losse schroeven?
Op 26 januari jl. kondigde Minister Asscher aan dat de Rijksschoonmakers aan de slag konden. Daar waar schoonmaakdiensten voorheen werden uitbesteed aan derde partijen heeft het Rijk in het Sociaal Akkoord uit 2013 vastgelegd dat schoonmakers weer ambtenaar moeten worden. De Rijksschoonmaakorganisatie (RSO) werd daarvoor opgericht en gaat de komende jaren bij de ministeries schoonmaken. De Minister lijkt echter de aanbestedingsregels uit het oog te zijn verloren, waardoor deze muis een Europees staartje kan krijgen.
Nederland kan niet zonder de EU. 10 punten voor het Nederlands voorzitterschap.
Het Nederlandse EU-voorzitterschap zal ongetwijfeld voor een groot deel in het teken staan van de vluchtelingenproblematiek. Dat is inderdaad een groot probleem, maar de aandacht moet ook op andere inhoudelijke punten worden gericht. In een uitgebreider artikel, dat u hier op mijn persoonlijke blog kunt lezen, heb ik de inhoudelijke aandachtspunten voor premier Rutte, andere politici en instituties voor het Nederlandse voorzitterschap uitgewerkt. In deze blog wil ik slechts 10 korte punten noemen waar het bij ons voorzitterschap ook om zou moeten gaan.
Over dieselgate en de strafrechtelijke handhaving van de geharmoniseerde financiële markten
Het Duitse imago van Gründlichkeit heeft forse schade opgelopen. Na buitenlandse smeergeld affaires bij Siemens ligt nu Volkswagen onder vuur vanwege gesjoemel met emissiesoftware in miljoenen dieselauto’s. De zaak werd ontdekt door het US Environmental Protection Agency, maar inmiddels zijn ook Duitse en Franse autoriteiten strafrechtelijke onderzoeken gestart. De onderzoeken richten zich op overtredingen van de mileuregelgeving, maar het is evident dat hier ook andere vormen van organisatiecriminaliteit en fraudedelicten in het geding zijn. De Europese Commissie grijpt de affaire aan om opnieuw het belang van deugdelijke emissietests en handhaving op de agenda zetten. Dat had tot nu toe altijd op verzet gestuit, niet in de laatste plaats vanuit Duitsland. Sommigen dringen zelfs al aan op een Europese toezichthouder op de autobranche.